Een flinke dosis energie, sterke spieren en een weerstand waar je u tegen zegt: met vitamines als brandstof loopt jouw lichamelijke motor als een zonnetje. Je weet vast dat je ze hard nodig hebt, maar wat doen die stofjes nou precies? En hoe zorg je ervoor dat je er genoeg van binnenkrijgt? In dit artikel nemen we het alfabet aan vitamines eens goed onder de loep, zodat jij een heuse expert wordt!
Het nut van vitamines
Vitamines zijn superstofjes die je lichaam op allerlei manieren een handje helpen. Ze houden je energie op peil, verhogen je weerstand en houden je stofwisseling op gang. Ook voor de productie van hormonen en enzymen én voor de werking van je spieren heb je ze hard nodig. Wauw! Al die verschillende werkingen maken vitamines van levensbelang. Vandaar ook die naam: ‘vita’ betekent letterlijk leven!
Genoeg vitamines binnenkrijgen
Je lijf is helaas geen vitaminefabriek. Op een paar kleine uitzonderingen na maak je ze niet zelf aan. De meeste vitamines komen je lichaam binnen via je eten en drinken. Door goed te variëren in je dieet, zorg je dat je een gezonde mix van deze belangrijke stoffen binnenkrijgt. Soms zijn dat provitamines: voorlopers van vitamines die je lichaam zelf omzet in vitamines. Wist je trouwens dat de zon je hierbij helpt in het geval van vitamine D?
Tip!
Gevarieerd eten hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn! Onze serie gezond en makkelijk weekmenu helpt je aan meer energie, een hogere weerstand én gezelligheid aan tafel. Zie jij afwisselend en vitaminerijk eten met een simpel boodschappenlijstje wel zitten? Probeer het dan snel!
Vitamines onder de loep: een ABC’tje
Er zijn wel 13 stoffen die de naam vitamine hebben. Je herkent ze aan de letters van het alfabet, maar om het je wat moeilijker te maken slaan we sommige letters over. 😅 Die letters zijn ooit aan stofjes toegewezen die we nu anders noemen. De stof biotine heette bijvoorbeeld vroeger vitamine H, maar tegenwoordig noemen we het vitamine B8! De letters die we wél gebruiken, zijn A, B, C, D, E en K. Voor die 13 vitamines zijn dus geen 13 letters uit het alfabet in gebruik. Dat komt omdat vitamine B eigenlijk uit 8(!) verschillende vitamines bestaat.
Begint het jou al een beetje te duizelen, al die letters en stofjes? Laten we ze dan voor het gemak even kort één voor één met je doorlopen. En vergeet niet: als je afwisselend eet, is genoeg vitamines binnenkrijgen eigenlijk een ABC’tje.
| ABC’tje | Wat doet ‘ie precies? | Hier kom je ‘m tegen | Vitamine weetje |
|---|---|---|---|
| Vitamine A Zo ‘zie’ jij er tiptop uit! |
Dit is jouw helpende hand om er goed uit te zien! Vitamine A (of retinol) zorgt voor een gezonde huid, haar en nagels. Daarnaast is de vitamine heel goed voor je ogen en je afweersysteem. | – Vlees, vis, melkproducten, ei – Margarine, halvarine, bak- en braadproducten – Wortel en groene bladgroente |
Wist je dat wortel en spinazie veel provitamine A bevatten? Dit zet je lijf zelf om in vitamine A! |
| Vitamine B Voor een opgeladen B-atterij |
Een bonte verzameling stofjes die het zenuwstelsel ondersteunen en energie vrijmaken uit je voeding. Er zijn B-vitamines die je huid gezond houden, je hormonen reguleren of helpen bij de aanmaak van bloedcellen. | – Vlees, vis, ei – Groente en fruit – Melkproducten – Graanproducten, brood en aardappelen – Peulvruchten |
Wist je dat? Er zijn acht verschillende B-vitamines: B1, B2, B3, B5, B6, B8, B11 en B12. |
| Vitamine C Fruit dan maar |
Deze stof werkt als antioxidant en is nodig om bindweefsel te vormen. Ook voor je weerstand is ‘ie enorm belangrijk. Enne.. Kook groente niet te lang, dan behoud je zoveel mogelijk vitamine C! | – Fruit – Groente – Aardappelen |
Wist je dat zeelui eeuwen geleden al citrusvruchten meenamen om scheurbuik te voorkomen? |
| Vitamine D Hey zonnestraaltje! |
Deze zonnige vitamine heb je nodig om calcium uit voeding op te nemen. Het is een belangrijke stof voor je botten en tanden, je spieren en je immuunsysteem. | – Vette vis, vlees, ei – Margarine, halvarine, bak- en braadproducten |
Wist je dat zonlicht de belangrijkste bron van vitamine D is? |
| Vitamine E Veiligheid voorop! |
Vitamine E is een sterke antioxidant die je stofwisseling een handje helpt. En hij is een goede beschermer: hij voorkomt dat stoffen van buitenaf weefsels en cellen kunnen beschadigen. | – Zonnebloemolie, margarine, halvarine, bak- en braadproducten – Noten en zaden |
Wist je dat vitamine E je huid weerbaarder maakt tegen uv-straling van de zon? |
| Vitamine K Een bloedstollend stofje! |
Deze stof, ook wel fylochinon genoemd, helpt je lichaam aan een gezonde bloedstolling en (de aanmaak van) sterke botten. Zo krijg je bijvoorbeeld minder snel blauwe plekken! | – Groene bladgroente – Kwark en kaas – Vlees, ei |
Wist je dat met name donkere bladgroente boordevol vitamine K zit? |
Geheugensteuntje nodig? Print dit overzicht uit en plak ‘m op je koelkast. Zo heb je altijd een handig lijstje in de buurt van al die vitamines!
Actify is jouw vitamineboost
Actify helpt jou met lekkere recepten en leuke (vita)mini’s om genoeg gezonde stofjes binnen te krijgen. Met de app vorm jij nieuwe routines die je helpen om lekker in je vel te zitten. Zo snoep je van heerlijke gezonde snacks en eet je ongemerkt meer groente en fruit, maar zoek je ook vaker het daglicht op door buiten te wandelen. Download Actify nu om zelf de voordelen te ervaren!
